De mens, zo stelde Freud, behandelt geldzaken op dezelfde manier als seksuele dingen: ‘met dezelfde dubbelheid, preutsheid en hypocrisie’. In zijn technische geschriften spoorde hij collegaanalytici aan om daar vooral niet medeplichtig aan te zijn en financiële kwesties ten aanzien van analysanten met dezelfde oprechtheid en openheid te behandelen als deze waarmee ze seksuele zaken met hen bespraken.

Voor de bepaling van de kostprijs van de sessies kon de analyticus volgens hem illustreren dat hij zijn valse schaamte had afgelegd door de patiënt uit eigen beweging mede te delen wat die tijd hem waard was. Freud stak daarbij niet onder stoelen of banken dat die prijs in het belang van het verloop van de kuur volgens hem eerder hoog dan laag diende te zijn: ‘men verhoogt de waardering van de patiënt voor de behandeling niet als men hem zeer weinig in rekening brengt’.

Hoe gaan analytici vandaag in hun eigen praktijk om met deze inhoudelijke bevindingen en technische adviezen? Herkennen zij de hypocrisie of het verband tussen seksualiteit en geld? En zijn ze nog akkoord met Freuds standpunten over de kostprijs van de sessie in een tijd waarin beleidsmakers, daarin gesteund door patiënten en therapeuten, steeds luider pleiten voor de terugbetaling van psychotherapie? Wat denken ze van gratis behandelingen? En wat zijn de effecten op de kliniek van een maatschappij waarin consumptie een ideaal is geworden of van de economische crisis waarin ze is terecht gekomen?

Zie daar een greep uit de vele vragen die op deze studiedag zullen voorliggen.